Boontjes zijn een lekkere peulvrucht. Wanneer men over boontjes spreekt wordt eigenlijk sperzieboontjes bedoeld. Deze worden ook prinsessenboontjes genoemd. Sperzieboontjes komt van het vroegere woord aspergeboontjes. Ze werden lange tijd op dezelfde manier als asperges gegeten; namelijk met boter en nootmuskaat. Deze boonsoort is vanuit Zuid Amerika ingevoerd. In Suriname wordt twee keer zo lange bonen als de sperzieboon kousenband genoemd.
Boontjes zijn geen groente. Boontjes zijn peulvruchten. Het zijn de omhulsels van zaden en zaden zelf. Van groente eten we vaak de hele plant maar van peulvruchten alleen het zaad. Hiermee lijkt het op fruit, wat ook het deel van de plant is waarmee de plant zich reproduceert.
Voedingswaarde sperzieboontjes
De sperzieboon is erg gezond. De fytonutriënten zijn zeer gelijkmatig verdeeld over de boon en er zitten vele verschillende soorten nutriënten in. 100 Gram boontjes is genoeg voor 20% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) vitamine C. Vitamine K is goed voor 18% en vitamine A voor 13%. Verder zitten er nog vele nutriënten in die allemaal schommelen tussen de 4 en 10% van de ADH. Voor de mineralen geldt dat er mangaan, molybdeen, magnesium, kalium, ijzer, fosfor, calcium en koper in zit. Wat vitaminen betreft bevat het naast C, A en K veel B1, B2, B3, B6 en B11. Daarnaast zitten er veel vezels in sperzieboontjes, een beetje proteïne en redelijk wat van het aminozuur tryptofaan.
Fytonutriënten
Sperzieboontjes bevatten veel fytonutriënten in de vorm van carotenoïden en flavonoïden die allemaal een sterke antioxidantwerking hebben. Er zitten de volgende carotenoíden in: luteïne, betacaroteen, violaxanthine en neoxanthine. Van de flavonoïden bevat het quercetine, kaemferol, catechinen, epicatechinen en procyanidinen.
Goed voor de bloedvaten
Er zitten antioxidanten in groente en fruit, zo ook in sperziebonen. Sperzieboontjes steunen met de daarin aanwezige antioxidanten de bloedvaten. Omega3 vetzuren uit het boontje zijn bevorderlijk voor de goede conditie van bloedvaten. Wel dient te worden gezegd dat voorgekookte boontjes uit potjes of blik een stuk minder gezond zijn. Alleen verse boontjes bevatten volop gezonde fytonutriënten.
Goed tegen diabetes
Boontjes hebben veel antioxidanten in zich die ontstekingen op celniveau remmen. Omdat suikerziekte of diabetes mellitus wordt veroorzaakt door chronische ontsteking in het spijsverteringsstelsel kan het vers gekookte boontje zeer behulpzaam zijn voor de diabetespatiënt. Daarnaast bevatten boontjes ook bijzonder veel vezels. Hierdoor wordt de energie gelijkmatig aan het bloed afgegeven. Vezels helpen immers de spijsvertering meer uitgebalanceerd te laten gebeuren. Er worden niet plotsklaps grote hoeveelheden energie afgegeven aan het bloed. Dit is goede kennis voor mensen die geen diabetespatiënt zijn. Het helpt namelijk vermoeidheid te voorkomen en het werkt preventief tegen tal van ziekten omdat vezels ervoor zorgen dat nutriënten beter door het lichaam worden opgenomen.
Moestuin
Boontjes zijn een leuke plant voor in de moestuin. Het is altijd bijzonder om te zien hoe groot een plant uit zo´n klein zaadje kan worden. Je kunt boontjes relatief makkelijk in een moestuin laten groeien. Binnenin de boontjes zitten de onvolgroeide vruchtjes, waaruit een nieuwe bonenstruik kan ontstaan. Eigenlijk is het zonde om niet ook de voedzame schil op te eten. Van erwtjes is weer het voordeel dat ze lang bewaard kunnen worden.
Buncis
In het Indonesisch heten boontjes buncis. Dat woord komt uiteraard uit het Nederlands. Indonesië was vroeger een deel van het Nederlands Koninkrijk en de Indonesische taal heeft duizenden woorden uit het Nederlands overgenomen. Lees hier een artikel over Nederlandse woorden in de Indonesische taal.
Eettips bonen
Boontjes kun je koken maar wanneer ze te lang worden gekookt dan wordt de kleur donker grauwgroen en het boontje helemaal slap. Boontjes kunnen ook 3 minuten worden gekookt. Dan houden ze hun groene kleur en zijn ze beetgaar. In plaats van koken kun je ze ook gaar roerbakken of wokken. In dat geval doe je olie in de pan en gaart het boontje door de hitte van de olie. Je kunt ook een mengvorm gebruiken: eerst 2 minuten koken en daarna opbakken met een gefruit uitje, gember, knoflook en hete peper. Dat is een mooie groentebasis om aardappels of zilvervliesrijst mee te laten bakken.
